door petra » 20 Jun 2006 13:29
Hallo Greet,
Jouw situatie herken ik helaas maar al te goed. Mijn oudste zoon, die dyslectisch is, zit nu in vier wetenschappen. De compenserende maatregelen komen erop neer dat hij wat langer mag doorwerken aan examens en dat schrijffouten voor niet-taalvakken niet worden aangerekend. (Maar dit geldt toch hopelijk iedereen? Een lk. wiskunde, geschiedenis, enz. hoort immers de vakkennis van zijn ll. te evalueren, niet diens spelling!!). De rest van de afsprakennota is grotendeels gewoon PAPIER.
De lk. geschiedenis, b.v., heeft het hele jaar door haar cursus gedicteerd, terwijl mijn zoon volgens de afspraken alle lesteksten (uitgetikt) op papier zou moeten krijgen en eventuele nota's door de lk. moeten worden gecontroleerd op juistheid. 'Dikke' boeken die ondanks afspraak toch worden opgegeven: dan zit er even niets anders op dan dat ik ze hardop voorlees (ja, ik heb al aan de blindenbibliotheek gedacht). 'Kleine' internetopdrachten google ik zelf wel even bijeen, want mijn zoon, die niet even snel een tekst kan doorkijken, zou hier wéken zoet mee zijn. De lessen die hij op school heeft 'gemist' omdat hij moest noteren, werk ik zelf wel bij - evenals de nota's. De leerboeken Frans en Engels zijn een nachtmerrie voor iemand met dyslexie: grammatica in stukken en brokken over het hele boek verspreid, woordenlijsten staan in het boek terwijl de vertaling op aparte werkbladen staat, enz. Dat moet ik dus allemaal effe overtypen op een voor mijn zoon begrijpelijke manier.
Natuurlijk zouden we hier en daar met de afsprakennota kunnen zwaaien, MAAR... dan kun je wel bezig blijven. Je wordt toch al snel bekeken als een "lastige" ouder en moet soms verdomd diplomatisch zijn omdat sommige lk. opmerkingen of suggesties meteen als kritiek op hun persoon ervaren.
Ik denk dat ik het je niet hoef uit te leggen: elk jaar duiken er wel érgens problemen op en moet je alles opnieuw uitleggen aan individuele lk. die al dan niet in leerstoornissen geloven, al dan niet bereid zijn te helpen... Meestal komt het erop neer dat ik de lk. in kwestie moet zien te overtuigen dat mijn zoon a) wel degelijk studeert en b) de leerstof best wel begrijpt, maar dat het probleem dyslexie is en dus niet op te lossen is met extra oefeningen of zo. Waarmee dan wel, moeten we gewoonlijk zelf uitvissen. Gelukkig hebben we ondertussen heel wat ervaring op dat vlak - al wordt dit door veel lk. wantrouwig bekeken. Telkens opnieuw diezelfde discussies: nee, vragen luidop voorlezen of zorgen voor een duidelijke bladspiegel is niet hetzelfde als een ll. 'bevoordelen' (doe het dan voor de hele klas!) en ja, het maakt echt heel veel verschil.
Ik heb zelfs in pure wanhoop al eens een open brief geschreven aan alle lk. van mijn zoon met een omstandige uitleg van wat dyslexie precies inhoudt. Amper iemand schijnt te beseffen dat dat veel meer is dan niet zo vlot kunnen lezen en veel fouten schrijven. Zelf heb ik het ook meegemaakt toen ik les gaf in het hoger secundair: sommige collega's geloofden simpelweg niet in leerstoornissen ('ouders die niet willen inzien dat hun kind geen genie is'). Zelf haalde ik die ll. er meteen uit, attest of niet. Dan kreeg ik wel eens te horen: gij ziet overal dyslexie, gij!
Bij mijn jongste kinderen (tweeling) zag ik dit al het eerste jaar. Door de manier waarop ze taal aanleerden (niet, eigenlijk), waarop ze omgingen met ruimte, hun visueel-cognitieve capaciteiten... voelde ik op mijn klompen aan dat er iets niet klopte.
Ze zijn de eerste keer getest op 18 maanden. Uitslag:ernstige ontwikkelingsachterstand maar niet mentaal gehandicapt. Wellicht randbegaafd. Ze hoorden ook slecht. In de tweede kleuterklas: logopedie aangevraagd maar niet gekregen omdat hun woordenschat nog veel te beperkt was (op peuterniveau, waardoor logopedie weinig efficiënt zou zijn geweest). In de derde kleuterklas kregen ze wél logopedie omdat ze intussen een beetje praatten, maar niet echt verstaanbaar waren.
Op het einde van dat schooljaar getest door een neurolinguïste omdat ze volgens mij niet schoolrijp waren en wellicht een leerstoornis hadden. Grote verrassing: volgens de Wisc-III lag hun IQ een stuk boven het gemiddelde en de schoolrijpheidsproefjes waren ook geen probleem. Een leerstoornis was (nog) niet te voorspellen. Dus toch maar naar het eerste leerjaar, hoewel ik me moeilijk kon inbeelden dat dat vlot zou gaan.
Ze vonden het inderdaad erg zwaar en hadden het gevoel dat de andere kinderen alles beter konden dan zij. Hun punten waren goed - achteraan in de 80, vooraan in de 90%. Lezen lukte eerst niet goed, later wel.
In het tweede leerjaar kreeg één van beide ernstige rekenproblemen. We kregen te horen dat ze echt niet kon rekenen. Ik ontdekte zelf dat ze dat wél kon, maar dat ze geen getallen kon lezen of schrijven (ze draaide alles om) en dat ze niet automatiseerde. Het honderveld en de getallenas waren ook hopeloos, nog maar te zwijgen van richting, de klok enz. Dat richtingprobleem herkende ik van mijn zoon, dus naast de logopedie die ze voor rekenen kreeg (en die echt wel een verschil maakt) dus ook maar optometrische oefeningen (zonder effect). Nu, tegen het einde van het 3de leerjaar, blijkt dat haar tweelingzus eigenlijk gewoon detzelfde problemen heeft (niet bepaald een verrassing voor ons). Hoofdrekenen is hopeloos, terwijl cijferen wel lukt (vooral als ze de te bewerken getallen onder elkaar mogen schrijven). Tafels kennen ze van buiten, breuken is voorlopig ook geen probleem. Ze kennen de rekentechnieken wel, maar hebben geen doorzicht in getallen. De klok, volgorde, richting, tijdsaanduidingen blijven problematisch (mijn dochter: dan koop ik later toch gewoon een klok die het uur zégt!). In hun handschrift en spelling zie ik exact dezelfde eigenaardigheden verschijnen als bij hun broer. Hebben ze nu dyscalculie en dysorthografie of niet? Volgens mij duidelijk wel, maar zo lang dit niet officieel is vastgesteld (en we krijgen tot nu toe te horen dat dit nog niet met zekerheid kan worden gezegd) blijven we sukkelen en moet ik er alles maar instompen en blijven oefenen opdat ze toch de 'normale' criteria enigszins blijven halen (al is het dat ze het de dag na de toets niet meer kunnen...).
De kinderen zijn een groot deel van het jaar doodmoe en ik ook. Dan te weten wat een miserie het met onze oudste was voor we uitsluitsel hadden...
Hoewel ik al in het eerste leerjaar dyslexie vermoedde - hij ging ondanks intensief oefenen niks vooruit met lezen, kon zelfs de leesrichting niet onthouden - duurde het tot het 4de vooraleer het clb hem wilde testen.
Resultaat: een twee blz. lange (accurate) opsomming van alle problemen, met als verrassende conclusie:dus geen dyslexie. Mijn zoon is, op sterk aanraden van het clb, een jaar eerder naar het lager gegaan omdat hij (volgens hun eigen test) hoogbegaafd was en erg voor stond. Zo'n kind zou dan niet in staat zijn te leren lezen, in het 4de niet eens het niveau van een 2de leerjaar halen en toch niet dyslectisch zijn?! Tja, het clb bleef erbij, dus géén logopedie en géén taakklas. We moesten thuis maar wat meer oefenen! (Maar dat deden we al 4 jaar, zonder veel resultaat. Ondertussen hadden we er een peuter en een babytweeling bij...).
In het 5de leerjaar hoorde ik van een buurjongen dat onze zoon (echt een extreem makkelijk en rustig kind) dagelijks in het straf stond op de speelplaats. De lk. was ervan overtuigd dat onze zoon met zijn voeten speelde:slim genoeg, mevrouw, maar hij wil niet! Als hij gisteren iets kon, waarom dan vandaag niet meer? Hij vergeet alles, is nooit met iets in orde en schrijft bij momenten zijn schriften achterstevoren en ondersteboven in! Ik heb tegen die lk. gezegd dat er iets met onze zoon scheelde, dat we tot het uiterste zouden gaan om uit te zoeken wàt juist, maar dat ik hem ondertussen verbood hem nog te straffen. Pas tijdens de zomervakantie konden we bij een neurolinguïste terecht. Resultaat: alle eerdere bevinden van het clb zijn de nagel op de kop, maar wijzen juist wél op dyslexie. We kregen ook nog te horen dat onze zoon al jaren logopedie had moeten krijgen!
En je hebt volkomen gelijk, dit attest maakt een HEEL GROOT verschil. Sindsdien moeten we onze energie tenminste niet meer focussen op zaken die hij toch nooit zal kunnen. Zoals hierboven gezegd, kost al de rest trouwens al moeite genoeg!
Onze zoon, die volgens zijn lk. van de lagere school 'helaas geen aso en geen hogere studies' zou aankunnen (dat wisten ze blijkbaar al!), is goed in wiskunde en wetenschappen en doet het tot nu toe zeer behoorlijk op school (in de 70). Maar ik vraag me vaak hetzelfde af als jij: wat als hij toevallig ouders had die minder mondig of lager opgeleid waren of die al die extra hulp en hulpmiddelen niet uit eigen zak konden betalen?
En wat als hij niet zeer verstandig en super gemotiveerd was? Hij moet wel tamelijk buitengewone inspanningen leveren om gewoon maar te slagen voor taalvakken, terwijl deze studierichting wel degelijk op zijn niveau is. Van echte 'compensatie' is dus inderdaad geen sprake.
Soms word ik hier echt boos om en denk ik: er moet iets gebeuren. Het kan toch niet dat élke ouder voor élk kind met een leerstoornis telkens heel die strijd opnieuw moet leveren?